Het moment dat iemand overlijdt is aangrijpend. Nabestaanden kunnen vaak nauwelijks bevatten dat hun dierbare niet meer leeft. Ze denken meestal ook dat er direct van alles moet worden geregeld. Dat regelen klopt, maar het hoeft niet à la minute. Er is tijd om samen stil te staan bij dit afscheid. Een laatste kus, een lied of gebed; kleine rituelen rond het sterven vormen de eerste stappen in het aanvaarden van verlies.

 

Na het overlijden is eerst bevestiging hiervan nodig door een arts, voordat u een uitvaartverzorger inschakelt. De arts maakt verklaringen op waarmee de wettelijke formaliteiten worden geregeld. In een ziekenhuis of verpleeghuis zijn overdag meestal artsen aanwezig. Bij een overlijden thuis stelt de huisarts het overlijden vast. In een thuissituatie kunt u gerust een half uur tot een uur wachten voordat u de dokter belt, zodat u ruimte heeft om samen de eerste emoties te delen. Ook in een ziekenhuis of instelling mag u vragen om enige tijd met elkaar.

 

Verzorging overledene

Volgens de wet moet de uitvaart plaatsvinden binnen zes werkdagen na het overlijden. In bepaalde situaties, bijvoorbeeld als er familie uit het buitenland overkomt, is uitstel mogelijk. Wat wel binnen enkele uren moet gebeuren is het verzorgen van de overledene. Dat wil zeggen wassen en aankleden. Directe naasten mogen daarbij zijn en meehelpen, als ze dat willen. Misschien is er al kleding uitgezocht voor de overledene en wilt u dat een visagist make-up aanbrengt of een kapper het haar verzorgt? Aarzel niet om uw wensen kenbaar te maken.

 

Opbaren

De keuze voor wel of niet opbaren wordt meestal binnen een dag na het overlijden genomen. Dat geldt ook voor de beslissing waar de overledene tot aan de uitvaart blijft. Beide beslissingen hangen samen met de staat van de overledene. Bij een persoon die in de laatste levensfase bijvoorbeeld veel medicatie gebruikte kan het lichaam na het overlijden snel veranderen, waardoor opbaren niet mogelijk is. Ook om emotionele redenen komt het in de praktijk geregeld voor dat een familie iets anders besluit dan eerder was afgesproken. Begrijpelijk, omdat je vooraf moeilijk kunt inschatten hoe je het idee van opbaren ervaart. Belangrijk is vooral dat nabestaanden elkaars gevoel hierover respecteren.

 

Kennisgeving overlijden

Familie, vrienden en andere belangstellenden kunnen uitnodigen voor de uitvaart betekent dat de rouwkaart op tijd klaar moet zijn. Om die reden overleg ik meestal op de dag van het overlijden met de nabestaanden over de wensen rond de kennisgeving. Voor kaarten geldt dat de keuzevrijheid groot is; met of zonder foto, formeel of persoonlijk, enzovoort. Van iedere denkbare stijl kan ik u voorbeelden laten zien.

In plaats van of in aanvulling op een rouwkaart kunt u het overlijden bekend maken via een familiebericht in de krant en/of sociale media. Desgewenst kan ik u opties voor een online condoleanceregister of in memoriam bieden.